Sowat ‘n anderhalfjaar gelede het die kleine Maude Bekaert (met die grootste van harte) uit Brugge, België, my genader om haar te help om Afrikaanse digters se werke aan te stuur vir ‘n projek wat sy aan die gang gesit het: Om ons Afrikaanse, asook Vlaamse en Nederlandse gedigte-woorde in klip te verewig. Sy het self die keuses van gedigte gedoen – eintlik enkele lyne uit gedigte – en dit toe in steen ge’hak’. Kalligrafies ingekap.
Digters soos Hennie Aucamp, Toast Coetser, breyten breytenbach, DPM Botes, Charl-Pierre Naude en die uwe se werke is gebruik. Die imposante klipwerke is later tydens ‘n veiling in België verkoop en het derduisende rande (65 990 euro, om presies te wees) ingesamel vir ‘n Vigs-kindertehuis in Suid-Afrika. Die enigste ‘tema’ van die gedigtelyne was dat dit ‘die moed moet vertoon’. Lyne van hoop, met ander woorde.
Die wonderding is dat Maude en haar span nou na Suid-Afrika kom, en komende Saterdag is daar ‘n ope dag by die Kasteel waar plaaslike ‘klippehakkers’ – deur Maude opgelei – weer eens Afrikaanse diglyne op klip ten toon stel. ‘n Boek wat die werke bevat, Wor(l)ds, word ook dan vrygestel. Enigeen is welkom, die program vir die dag verloop so:
BOOK Launch WOR(L)DS
Launch of the book on the letter carving collaboration between Southern African and Belgian artists held in 2008. Of special interest to designers and architects, also poets and people who love the written word.
Meet the designers, carvers and teachers of this art and see samples of their work. Buy the book. Support Breadline Africa projects.
Date: Saturday 24th October 2009
Venues: Start your lovely spring afternoon visiting the studio of the Number One Letter Carvers at the Castle of Good Hope. Open studio from 1.45 to 2.45 pm. Then Stroll up Waterkant Street to The Book Lounge (at 71 Roeland Street) for the launch of the book together with readings from some of the featured poets, starting at 3pm
RSVP: The Book Lounge: booklounge@gmail.com or 021 – 462 2425
En kyk, so het een van ‘my’ klippe gelyk..
‘n Ander lieflike blokklip het as volg uitgekom:
Rachelle Greeff het net na die veiling in Rapport hierdie storie geskryf:
“Dit is interessant dat die oorsese lesers skynbaar groter agting het vir ons (nuwe, jong) digterstemme as ons eie lesers, en dit spreek boekdele.’’
Dis ‘n sonnige Sondagoggend, die laaste Sondag in September en honderde mense stroom na die stadshuis in Brugge, België. Die geleentheid, elfuur die oggend, is die opveiling van 37 klipblokke met poësie-reëls daarin gekalligrafeer. Die versmakers is bekende Belgiese digters en een Nederlandse digter, Stef Bos, wat nou in België woon. Hierbenewens is daar die teks van N’kosi iSikelele iAfrika (Enoch Sontonga) – en dan ook ses Afrikaanse digters.
“Dit sê daar is ’n plek in die internasionale taleryk vir Afrikaans – ‘n jong, uiters moderne samekoms van verskeie reistale, hoofsaaklik Hollands, wat met voortdurende nuweskeppings die basistaal se sprekers raak en roer.
“Die oënskynlike eenvoud van die digsinne (wat die Vlaminge uitgekies het, terloops) klim uit daardie klippe uit en spreek tot die Belge se harte. Soos dit hoort.
“Dit is interessant dat die oorsese lesers skynbaar groter agting het vir ons (nuwe, jong) digterstemme as ons eie lesers, en dit spreek boekdele,’’ sê een van die gekose digters, die Gautenger Ronel Nel.
Nel se klip met die woorde kom ons pluk die lug en melk die son het 3 400 euro gehaal. Dis die tweede hoogste bod op die veilig, en die hoogste van die Afrikaanse digters. Die algemene hoogste bod was vir die Vlaamse digter Huguette van Reamdonck met Als het donkert komt de maan vir 4 000 euro.
Buiten Nel is die ander Afrikaanse digters wat deur die Belge gekies is Hennie Aucamp, Breyten Breytenbach, Toast Coetzer, Charl-Pierre Naudé en D.P.M. Botes.
Altesaam is 65 990 euro is gemaak en die organiseerders verwag ‘n verdere sowat 12 000 euro uit die verkope van katalogusse, brosjures en ander wetenswaardighede van die projek. Die geld is bestem vir organisasies, Sprinkle en Breadline Africa, gemoeid met Afrika-kinders met Vigs. Geen van die digters word vergoed nie.
Dié poësie-stene is drie maande lank deur die loop van die Europese somer op die fiets- en wandelpad tussen Brugge en Zeebrugge uitgestal. Drie van die stene is deur die stad Brugge gekoop, vir sowat 5 000 euro, en sal voortaan blywend in die stad besigtig kan word.
Die projek, Wor(l)ds, is gereël deur Brugge Plus, ‘n kultuurorganisasie van Brugge, en is bekroon vir die mees vernuwende toeristies-kreatiewe projek van die provinsie. Die projekleier, kalligraaf Maud Bekaert, sê tot haar “verwondering het die die klippe met Afrikaanse tekste nog beter verkoop as die klippe met Nederlandse tekste’’. Aanvanklik was sy “bietjie bang dit sou moeilik wees om Afrikaanse tekste te verkoop, maar iedereen wil ‘n Afrikaanse teks hê’’.
Die volgende versreëls het in België onder die hamer gekom:
- Om in ‘n trein te slaap is om ‘n rivier te wees
- Die vuur moet van binne kom
Albei van Breyten Breytenbach.
- Die wind is ’n droë lied sonder die see, deur Toast Coetzer.
Tijd is enkelvoud/ of zelfs het veelvoud ervan/ zoals de liefde
- In de wereld van negatieven/ Is alles omgekeerd.
Beide Charl-Pierre Naudé, vertaal deur Robert Dorsman.
· Verlange onbegrens. / So is liefde sinvol/ nie ingekort tot mens, deur Hennie Aucamp*.
- Voor die dag is die nag
- Die son kniel by die ewenaar
- Kom ons pluk die lug en melk die son
Al drie van Ronel Nel.
- Ons moenie versigtig wees nie die liefde is roekeloos, deur D.P.M. Botes.
Kom Kasteel toe en kom klip saam!