Die ‘Vlaamse Auteursvereniging’ het verlede week ‘n kongres belê wat deur 130 van hul ingeskrewe 600 ledetal bygewoon was. Die doel van hierdie kongres was om die finansiële posisie van die Vlaamse skrywer te bepraat, want volgens Erik Vlaminck, voorsitter van die vereniging, “… (verdienen) de meeste Vlaamse auteurs het zout op hun patatten niet.”
Een van die suksesse van dié vereniging is die standaardkontrak wat deur hulle geïnisieer is en reeds deur alle uitgewers – insluitende die Vlaams Fonds voor de Letteren – onderteken is. Vlaminck het hom soos volg hieroor uitgelaat: “Het heeft lang onderhandelen gekost, maar nu hebben auteurs én uitgevers een minimumnorm waarop ze zich kunnen beroepen. In sommige vroegere contracten lag het auteursrecht veel lager dan de normale 10 procent. Nu kan zoiets niet meer, de positie van de schrijver is versterkt. We liepen achter bij Nederland, waar het al lang in voege was.”
Tydens die kongres is daar ook besluit om ‘n meer omvattende ondersoek na die finansiële omstandighede van die Vlaamse skrywer te loods. Dié bevindinge sal einde Maart vanjaar bekend gemaak word. Weer Vlaminck: “Ik maak me sterk dat dit onderzoek eindelijk klaarheid zal scheppen in de financiële situatie en de arbeidsomstandigheden van de Vlaamse schrijver. Tenslotte leven in dit land duizenden mensen van de producten die schrijvers maken, met een omzet van een half miljard euro in 2008. Maar de meeste auteurs verdienen het zout op hun patatten niet.”
Ten slotte – nog ‘n belangrike kwessie wat tydens die kongres aangespreek is, is die situasie rondom die uitleen van boeke by die Vlaamse biblioteke; weereens is die Nederlandse norm as maatstaf geneem: “In Vlaanderen blijft het een aalmoes, zowat 1 eurocent per ontleend boek, terwijl dat in Nederland 10 eurocent bedraagt. Overheid en bibliotheken blinken niet uit in het constructief zoeken naar oplossingen. En de meeste rechtenmaatschappijen die het leengeld aan auteurs moeten uitbetalen, falen in transparantie, in het opstellen van correcte verdeelsleutels en in snelheid van uitbetalen. We hebben afspraken kunnen maken om hierover dringend te overleggen.” Hiervolgens is dit veral Stchting Lezen, wat verantwoordelik is vir dié prosedure, wat onder kritiek deurgeloop het. Volgens Vlaminck is hul ingesteldheid baie rigied en skrywersonvriendelik aangesien net gevestigde skrywers staanplek op die biblioteekrakke gegun word. “Maar waarom ook debutanten daarop geen plaats geven? Voor hen is het belangrijk om gelanceerd te raken.”
Ook met Stichting lezen is daar dus met onderhandelinge begin in ‘n poging om dié situasie ten gunste van die skrywer te verbeter.
Inderdaad kan ‘n mens net hande klap vir ‘n organisasie wat ‘n mandaat ontvang het en op ‘n konstruktiewe manier poog om uitdrukking daaraan te gee. ‘n Mens kan maar net hoop dat hulle suksesvol sal wees in al hul onderhandelinge.
En bedruk te raak wanneer jy dié woelinge met ons eie situasie hier ter lande vergelyk.
Die volledige berig kan by De Papieren Man gelees word.
***
Vanoggend is daar net Andries Bezuidenhout se nuwe bydrae om aan te kondig; ‘n stuk waarin hy dit het oor die skeidslyn tussen liriek en gedig.
En plotseling is dit alweer naweek. Geniet dit!
Mooi bly.
LE