Louis Esterhuizen. Antidigter bekroon met Cervantesprys
Dit is verlede week bekend gemaak dat Chileense ant-digter, Nicanor Parra (foto), vanjaar met die gesogte Cervantesprys bekroon word. Die Cervantesprys, wat 36 jaar gelede deur die Spaanse ministerie van Kultuursake ingestel is, is die hoogste eerbetoon aan ‘n Spaanssprekende skrywer en beloop onder andere ‘n kontantbedrag van 125,000 euro.
Volgens die berig in De Morgen word die 97-jarige Nicanor Parra, broer van die populêre sangeres Violeta Parra, beskou “als een ‘antipoëet’ omdat hij met zijn gerijmde zinspreuken en collages in de dichtkunst radicaal met de traditie van de verzen en de taal gebroken heeft. Hij wordt daarom in de Chileense poëzie ook als een tegenpool van zijn beroemde landgenoot Pablo Neruda beschouwd.”
Op Terras se webblad kan daar vier gedigte van Parra, wat deur K. Michel vertaal is, gelees word. In sy inleiding tot dié verse sê K. Michel die volgende: “Nicanor Parra (Chili, 1914) is vooral bekend als de dichter van de bundel ‘Poemas y antipoemas‘ die toen hij in 1954 verscheen, insloeg als een bom. Een tegendraads boek vol wrange humor, ongewoon kale regels en een heel eigen toon. Poëzie waarin de toen geldende regels en stijlmiddelen werden gebruskeerd; anti-poëzie. Het geluid van Parra stond haaks op de brede retorische golven die Neruda toentertijd veroorzaakte. Neruda kon het werk van Parra overigens wel waarderen en liet zich zelfs door Parra inspireren om een van zijn betere boeken te schrijven (Extravagario, 1958).”
Nog ‘n veelseggende toevoeging by K. Michel se inleiding is die volgende aanhaling uit De Encyclopedie voor de Wereldliteratuur: “De invloed van Parra op de jonge generaties Chileense en Spaans-Amerikaanse dichters is (bevorderd door de overmatige belangstelling van de critici) beduidend, en vaak zonder meer schadelijk.”
Nou ja, toe. Vir jou leesplesier plaas ek vanoggend twee van K. Michel se vertaalde verse hieronder.
***
Piano solo
Omdat het leven slechts een gebeurtenis is op afstand,
Een beetje schuim dat glinstert binnenin een glas;
Omdat de bomen slechts meubels zijn die wankelen:
Niets anders dan stoelen en tafels in voortdurende beweging;
Omdat wijzelf niets meer zijn dan wezens
(zoals god zelf niets anders is dan god)
Omdat wij niet spreken om gehoord te worden
Maar om de anderen te laten praten
En de echo voorafgaat aan de stemmen die hem voortbrengen;
Omdat ons niet eens de troost vergund is van een chaos
In de tuin die geeuwt en zich vult met lucht,
Een puzzel die we moeten oplossen voor we sterven
Om daarna rustig te kunnen herrijzen
Als we overmatig hebben genoten van de vrouwen;
Omdat ook in de hel een hemel bestaat,
Sta daarom toe dat ook ik een aantal dingen doe:
Ik wil een geluid maken met mijn voeten
En ik wil dat mijn ziel zijn lichaam ontmoet.
© Nicanor Parra (Vertaling: K. Michel)
***
De direkte trein
(tussen Santiago en Puerto Montt)
de lokomotief van de direkte trein
bevindt zich op de plaats van bestemming (Puerto Montt)
en de achterste wagon
op de plaats van vertrek (Santiago)
het grote voordeel dat dit type trein biedt
bestaat er in dat de reiziger in Puerto Montt aankomt
op het moment dat hij in de achterste wagon te Santiago stapt
het enige wat hij hoeft te doen
is zich vervolgens met zijn koffers
door de trein te verplaatsen
tot aan de voorste wagon
heeft hij deze handeling uitgevoerd
dan kan de reiziger overgaan tot het verlaten van de trein
die is stil blijven staan
gedurende het hele trajekt
kanttekening: de direkte trein kan alleen voor de heenreis
worden gebruikt; voor de terugreis is een omgekeerde trein nodig
© Nicanor Parra (Vertaling: K. Michel)
