Versindaba
~ 'n Weblog vir die Afrikaanse digkuns ~

 

Einde van die dag

 

Twee suiltjies elk

met ʼn vlammetjie gekroon.

 

Kerse genoem,

of die daeraad van beskawing.

 

ʼn Paartjie sit by ʼn rondetafeltjie

in die laaste restaurant

wat oop is in ʼn kusdorp.

Hulle hou handjies vas

en drink ʼn heildronk.

 

Die tafel

is ʼn kring op ʼn staander

en verskaf die verhogie vir ʼn bietjie verstrooiing.

Hul oë kyk af, gesigte blink

soos maskers in die dowwe lig.

Die kernoomblik, is dit,

in ʼn Griekse tragedie.

 

In ‘n breuk-

sekonde leun hul na mekaar

oor vir ʼn aanraking en voel hulle

hoe dúrend die mense van die outyd was

wat nou vir ewig vort is.

 

Die deus ex machina

bring hul kos op ʼn skinkbord.

Die kerse smelt. Dis maar hoe dit gaan.

 

Die probleem

met ʼn onvergeetlike dag,

soos die geskiedenis,

is dat dit moet eindig. En aanstons

 

gaan party van ons huis toe na ʼn minnebed

en die ander slaap ewe rustig

 

voort deur die onmeetlikheid.

Die oppervlaktes

waarop geëet is bly agter

soos tafels diep in die aarde begrawe.

 

Dit is die lang, lang nag

van die roerlose tyd.

 

Tot, op ’n oggend in die verre toekoms,

die weersomstandighede weer ingeswiep sal kom

met ʼn uitskud van wit doeke

 

soos kelnerinne van bo

die breekware aan’t uitsit,

 

om nogmaals

die omwenteling te begin

wat kortstondig sal uitloop,

teen die aand,

 

in die lewe wat ons ken.

 

© Charl-Pierre Naudé, 2021

 

 

 

Kontinu / diskontinu

(ars poetica)

 

Ek onthou hoe ek afkyk

op ’n tapyt

 

televisieskottels

van ’n krotbuurtvallei in Algerië,

 

bladlelies wat dryf

op die waterloosheid …

 

maande daarna

waar my voete melankolies

wegsak in ’n weelderige loper

se witblompatrone

 

sag soos skedels in Suidoos-Asië.

 

En ek hoor

my binneoor sing

die lied van my brein

 

wat uit sy wentelbaan glip

tot muskiet

 

en, nog verder,

groei tot satelliet.

 

Enkel oog is ek dus

weldra, daar bo,

 

wat kýk en nie knip nie,

’n liplose soen,

 

nog hoër, naderhand,

ingevloog van vér buite:

uitheems, ’n sombrero

met piepklein bol in die middel,

 

’n vlieënde piering!

(Nie verniet

kom die gode hiernatoe vir teel nie.)

 

Maar, ai, omwille

daai aardse waarde genoem sluiting

(alewig die terugkarring

na die tragiese begin)

 

sien my liefs aan

gewoon vir wat ek is:

 

’n padda omhoog

wat rondomtálie

saam met sy lelie.

 

*

 

Dauer / Unterbrechung

(ars Poetica)

 

Ich sehe mich noch herabblicken

auf einenTeppich

 

aus Satelliten schüsseln

auf dem Hüttenmeer eines algerischen Tals,

 

das Seerosen treiben

auf der Wasserlosigkeit

 

und, Monde weiter,

meine Füße traurig versinken

in den weißen Blüten

eines Flurläufers, weich

 

wie ein Schädelfeld in Südostasien.

 

Ich höre es

in meinem Innenohr,

das Lied meines Hirns,

 

das seinem Orbit entgleitet,

Mücke wird

 

und schließlich, immer weiter,

Satellit.

 

Nichts als ein Auge

bin ich da oben, auf der Höhe,

 

unerschrocken, starr

wie ein Kussmund ohne Lippen,

 

von noch höher schließlich

segle ich herein von außerhalb,

außerirdisch, ein Sombrero

mit der kleinen Kugel in der Mitte,

 

eine fliegende Untertasse.

(Nicht umsonst

kamen die Götter zum Brüten her.)

 

Trotzdem, um dieser irdischen Sache willen,

dieses bodenständigen Dings namens Schluss

(immer die Umkehr

nach tragischem Beginn),

 

sieh mich lieber als das,

was ich bin:

 

ein Frosch

auf seiner Seerose,

die sich aufwärts dreht.

 

Duitse vertaling deur Sylvia Geist.

Geist is ‘n Duitse digter, romansier en essayis.  

Nota:

“Kontinu/ diskontinu (ars poetica)” kom uit Al die lieflike dade (2014).

 

 

 

Tydens onluste

 

Ek het my skoene verloor. En nou weet

ek nie wat om te doen nie. Die probleem is

net ek was die vervangbare een. Dis

min dat ´n ou sy skoene vergeet

 

in sy ex-meisie se flat. Ek het nog

gebruik daarvoor gehad: ek wou hulle

agterna gooi … Hoe jammer tog!

Of was dit mý skoene … die twee vrot skille

 

toe ons moes weghol van die Boere?

My skoene kleef te lank aan vloere.

 

Twee ou visbote sonder asemspane,

die nou passaat van my tree versaak

deur sy ponte; die heimwee-hamers

is nou polsloos, my kliphasies naak.

 

*

 

Zur Zeit der Aufstände

 

Ich hatte meine Schuhe vergessen

und wusste nicht, wie weitergehen.

Kaum einer lässt sie zu Hause stehen,

wo keiner daran denkt, ihn zu vermissen.

 

Ich war ersetzbar, sie noch zu gebrauchen,

ich hätte damit werfen können nach ihr,

die zu gut war für mich, oder laufen, laufen.

Waren das dieselben alten Häute, die wir

 

auf der Flucht vor den Wächtern verloren?

Länger als ich klebten die Sohlen am Boden.

 

Zwei lecke Fischerboote,desertiert

mein Gang auf dem Ponton, atemlos,

die beiden Heimweh-Hämmer dirigiert

kein Puls, und meine Hasenfüße liegen bloß.

 

Duitse vertaling deur Sylvia Geist.

Geist is ‘n Duitse digter, romansier en essayis.   

Nota: “Tydens onluste” kom uit Die nomadiese oomblik (1995) (Tafelberg).

 

 

AVBOB-Poësieprojek 2019. I wish I’d said, Vol. 3: Opdraggedig

 

Kontrapunt-taal

 

’n stad word verlig

in al sy lote en uitloopsels.

 

heldertes spat aan en af

in die uitgestrekte en geluidlose kantate

van ’n landkaart

 

as ligorrel.

 

’n deurstralende en deurskietende ruiker

van elektrifisering

skep ’n skou van bloeisels

in die geboue.

 

En ’n klawerbordspeler

se ligtende vingers

stoot bone

in die groter rankwerk

 

waar kontrapuntaal

 

elke herfs

wêreldwyd

die dood

skal

 

en laaste woorde

net voor die eerstes

weer sal val.

 

 

© Charl-Pierre Naudé, 2020

 

 

Volg die onderstaande skakel om in te skryf vir die 2020-Avbob Poësiekompetisie. Groot kontantpryse kan gewen word:

 

https://www.avbobpoetry.co.za/?gclid=Cj0KCQjwy8f6BRC7ARIsAPIXOjgcXTaM8K11Sp2Zrq7gSws15ib4w4i2bySQ_

AioG2iNlcmBSb0OhiQaAmqpEALw_wcB

 

 

(Hierdie is een van die 12 opdraggedigte wat deur AVBOB van 6 Afrikaanse digters aangevra is vir die bundel I wish I’d said, Vol. 3 (Naledi, 2020). Die gedig verskyn nie in die bundel nie, maar ‘n ander gedig van Charl-Pierre Naudé verskyn wel.)

 

ALTER EGO

Die trappe na die solder kan my nou nog verruk.
Waar rakke raaisels uit kindsdae span en die smal,
helder luik aan die ver ent se guillotine soms val
dat vere uit die skemer sak, en die skrik

als ’n oomblik laat skarrel, het ek weer
gestaan: geboë. Ou deure waardeur niemand stap
en verroeste rame wat nie sluit of klap nie
het eenkant gelê, kettings, reistasse wat verweer

in die geheue. Van nêrens het ’n bries gepluk
deur ’n jeugboek. By ’n vuurhoutjie se flenterlig
staar ’n skadu-gesig, vol skynroet, armoedig

na my terug uit ’n óú spieël, halfvergete.
‘Die solder spook,’ het Ma gesê. Ek moes so terugkeer
na onder, ’n half-swarte, vanuit die gewete.

[Uit: Charl-Pierre Naudé. Die nomadiese oomblik. Kaapstad: Tafelberg, 1995]

 

 

[Opname: Poetry International, Rotterdam 2000]

 

 

 

 

Die probleem met Parys

“die Waarheid is ’n ént oud” (uit: “Meifees in Amsterdam”, N.P. van Wyk Louw)

 

Daar is nie meer ’n Parys in vandag se wêreld nie.

Vir Parys om te bestaan benodig jy ’n middelpunt.

En dís teenstrydig met vryheid van spraak.

 

Daar is geen Parys meer nie,

wel ’n parfuum genaamd Paris –

’n snuifie sonder oorsprong wat halfpad ophou.

Soos die onberigte, gewiglose tragedie

van die rondvlieënde insekte;

of ʼn baie vae, ewigdurend glimlaggende geheuesiekte.

 

Daar is ook geen Berlyn nie.

Die vergelyking wat die proporsies vasgestel het,

is afgebreek.

 

Vort na Amerika, waar

dit E = mc² geword het.

Waar die drywende ² ʼn ballon aan ʼn toutjie

in ʼn sirkuskesie se greep is

voor ʼn see van kinders, wat giggel en lag.

En hoe droefgeestig lyk hy nie!

 

Gehoor wat sê al die Kavafisse?

“Vergaan jy op jou eie dorp, het jy orals vergaan.”

 

Meentdorpies, soos ʼn engeleskaar,

lui die nuwe wêreld in.

En almal heet Parys.

Met skemer val die ogies toe; as die wêreld skuins draai,

soos ʼn Barbie of ʼn winkelpop,

en dáár val die hovaardige plastiekogies weer oop

 

as hul staan raak op die kaggelrak.

Daar is vele klein dorpies genaamd Parys.

 

Nuwe bakterieë-Paryse;

die kolle-van-Dalmasiër-Paryse,

wat paarlustig aanteel.

 

Parys

in die mond van ʼn hakkelaar.

ʼn Karsinoom genaamd Parys.

 

Was jy nog nooit in Parys nie,

weet maar: jy wás.

 

Dis soos met Napoleon

se besettings, kom kyk!

Hoe marsjeer ʼn menigte Paryse

volmaak in pas

gelyktydig verby.

 

 

© Charl-Pierre Naudé, 2020