Versindaba
~ 'n Kollektiewe weblog vir die Afrikaanse digkuns ~

 

 

 

Ingrid Jonker-prys 55 jaar!

Ná die begrafnis van die ikoniese digter Ingrid Jonker op 22 Julie 1965, het daar op Sondag 25 Julie ’n “tweede begrafnis” in die Woltemade-begraafplaas plaasgevind: ’n huldigingsgeleentheid deur skrywers en ander vriende. By hierdie geleentheid is van haar gedigte voorgelees. Uys Krige het ’n huldeblyk gelewer en Jan Rabie het die instel van die Ingrid Jonker-prys aangekondig.

In ’n gedenkpublikasie ’n jaar later, In memoriam Ingrid Jonker met Jan Rabie as redakteur, word inligting oor die prysfonds bekend gemaak (p. 88-91). Die beskermhere is prof NP van Wyk Louw en Uys Krige. Die Raad van Trustees bestaan uit drie uitgewers: Human & Rousseau, John Malherbe en Simondium; asook vier skrywers: Jack Cope, Adèle Naudé, Hennie Aucamp en Jan Rabie.

Die eerste reglement bepaal dat die prys jaarliks toegeken word, om die beurt vir die beste Afrikaanse en Engelse poësie van die voorafgaande twee jare. Dit word gestipuleer dat die prys toegeken word aan ’n jonger digter wie se werk gedurende die betrokke twee jaar in Suid-Afrikaanse literêre tydskrifte verskyn het, of wat met ’n eie bundel gedebuteer het.

Die prysgeld was R50, ongeveer die jaarlikse rente op die fonds. Tot in daardie stadium is ’n totaal van R781-50 ontvang, bestaande uit skenkings wat wissel tussen R1 en R50. Twee bydraes van R1 is gemaak deur onderskeidelik “A Friend” en “’n Vriend”, terwyl die uitgewers ruim bygedra het.

’n Lys met die name van die skenkers vermeld bydraes deur die beskermhere en die raadslede, asook deur onder andere A A Balkema, André P Brink, prof Guy Butler, WA de Klerk, Paul du Toit, R & S Fox, Nadine Gordimer, LW Hiemstra, Ants & Wilma Kirsipuu, Erik Laubscher, Etienne Leroux, Freda Linde, prof FEJ Malherbe, Alan Paton, H Rabinowitz, A Sachs, Adam Small, Bartho Smit, Berta Smit, Klaas & Elsa Steytler, dr Petronella van Heerden, Danie van Niekerk, Rykie van Reenen, JL van Schaik, Marjorie Wallace en Desmond Windell.

Die reglement is van tyd tot tyd hersien, soos wat omstandighede genoodsaak het. Die aanvanklike ingesamelde bedrag van byna R800 het mettertyd toegeneem, maar die prysgeld was beskeie – die Ingrid Jonker-prys is beskou as ‘n “prestigeprys eerder as ’n geldprys”. Hoewel uitgewers van tyd tot tyd skenkings gemaak het, het die prys teen 2016 ’n skrale R3 000 beloop, die rente op die belegging. Gelukkig kon ruim skenkings verkry word: van die Dagbreek Trust vir die Afrikaanse prys en van die Pirogue Collective vir die Engelse prys. Hierdeur is die prysgeld tot R10 000 verhoog.

Die komiteelede is almal digters, wat die administrasie vrywillig behartig. Jan Rabie was van meet af aan ’n ywerige en entoesiastiese raadslid – meer as 30 jaar lank. Ná hom was Daniel Hugo die voorsitter, tot 2005. Hy is opgevolg deur Rustum Kozain, Louis Esterhuizen en Danie Marais. Tans is Ronel de Goede die voorsitter, met Finuala Dowling as die konvenor van die Engelse prys.

Die beoordelaars is ook almal digters, omdat dit ’n prys van digters aan digters is. Die reglement is hierby aangeheg, asook die wennerslys.

Kommentaar welkom: rf@sun.ac.za

 

 

Ingrid Jonker-prys: Wenners

 

2020: Saaleha Idrees Bamjee            Zikr

2019: Pieter Odendaal                      Asof geen berge ooit hier gewoon het nie

2018: Sindiswa Busuku-Mathese      Loud and yellow laughter

2017: Hilda Smits                              Die bome reusagtig soos ons was

2016: Thabo Jijana                            Failing Maths and my other crimes

2015: Nathan Trantraal                     Chokers en survivors

2014: Karin Schimke                          Bare & breaking

2013: Hennie Nortjé                          In die skadu van soveel bome

2012: Beverly Rycroft                        Missing

2011: Melt Myburgh                         Oewerbestaan

2010: Tanya van Schalkwyk              Hyphen

2009: Loftus Marais                          Staan in die algemeen nader aan vensters

2008: Megan Hall:                            Fourth child

2007: Danie Marais                          In die buitenste ruimte

2006: Rustum Kozain                       This Carting Life

2005: Ilse van Staden                       Watervlerk

2004: Finuala Dowling                     I flying

2003: Martjie Bosman                      Landelik

2002: Kobus Moolman                     Time like stone

2001: Zandra Bezuidenhout             Dansmusieke

2000: Brian Walters                          Tracks

1999: Trienke Laurie                         Skietspoel

1998: Dan Wylie                               The road out

1997: Charl-Pierre Naude:                Die nomadiese oomblik

1996: Steve Shapiro                         In a borrowed tent

1995: Gert Vlok Nel                         Om te lewe is onnatuurlik

1995: Ken Barris                              An advertisement for air

1994: Geen toekenning

1993: P.J. Bosman:                          Ryp geel kring

1992: Heather Robinson                 Under the sun

1991: H.J. Pieterse                           Alruin

1990: John Eppel                             Spoils of war

1989: Rosa Smit                               Krone van die narsing

1988: Graham Walker                      The complete Libby Destrudo songbook

1987: Donald W. Riekert                  Heuning uit die swarthaak

1986: Geen toekenning

1985: Geen toekenning

1984: Johann Lodewyk Marais:        Die somer is ‘n dag oud

1983: Jeremy Cronin                        Inside and out

1982: Johann de Lange                    Akwarelle van die dors

1981: T.T. Cloete:                              Angelliera

1980: Geen toekenning

1979: Mike Nicol                              Among the souvenirs

1978: Marlene van Niekerk              Sprokkelster

1977: Colin Style                              Baobab Street

1976: J.C. Steyn                                Die grammatika van liefhê

1975: Mark Swift                              Treading water

1974: Leon Strydom                        Geleentheidsverse

1973: Mongane Wally Serote          Yakhal’inkomo

1972: Lina Spies                               Digby Vergenoeg

1971: Geen toekenning

1970: Sheila Cussons                       Plektrum

1969: Sinclair Simon Maurice Beiles Ashes of experience

1968: M.M. Walters                          Apocrypha en Cabala

1967: Sydney Clouts                        One life

1966: D.P.M. Botes                           Wat is ‘n gewone man?

1965: Ruth Miller                             Floating island

 

 

 

 

 

Mediavrystelling

Die wenner van die Ingrid Jonker-prys vir Engelse debuutdigbundels wat in 2018 en 2019 gepubliseer is, is pas aangekondig. Dit is Saleeha Idrees Bamjee se bundel Zikr.

Volgens ‘n beoordelaarsverslag dig Bamjee op aangrypende wyse oor verlange en verlies. Die vroulike liggaam – haar eie en dié van ander – word beskryf, terwyl sy die problematiek van Moslem-wees verken, met ‘n viering en verering van haar geloof en die Arabiese taal.

Volgens Bamjee se uitgewer, Nick Mulgrew van uHlanga Press, was hy onmiddellik beïndruk deur die tekstuur van Bamjee se gedigte, haar fotografiese instink vir beelde en haar bedaarde ingesteldheid by die beskrywing van hartverskeurende ondervindings.

Die Ingrid Jonker-prys word jaarliks beurtelings aan ‘n Afrikaanse en ‘n Engelse digbundel toegeken – die twee tale waarin Jonker geskryf het. Elf inskrywings is vanjaar ontvang en die kompetisie was straf. Die ander bundels op die kortlys was All the Places deur Musawenkosi Khanyile, Everything is a Deathly Flower deur Maneo Mohale en Skeptical Erections deur Mxolisi Dolla Sapeta.

Bamjee is ‘n fotograaf en skrywer van Johannesburg. Sy het ‘n MA in Kreatiewe Skryfwerk aan die Universiteit Rhodes behaal. In 2014 was sy die wenner van die Writivism-kortverhaalkompetisie.

Bamjee sal prysgeld van R10 000 ontvang, geskenk deur die Pirogue Collective.

Volgens die reglement moet die beoordelaars almal gepubliseerde digters wees, aangesien dit ‘n prys van digters aan digters is.Vanjaar was die beoordelaars Vonani Bila, Sindiswa Busuku en Wendy Woodward.

Ronel de Goede is die sameroeper van die Ingrid Jonker-pryskomitee. Finuala Dowling is die konvenor van die Engelse prys. Die ander komiteelede is Marius Crous, Kobus Moolman en Vincent Oliphant. ‘n Voormalige voorsitter, Danie Marais, tree as raadgewer vir die komitee op.