Versindaba
~ 'n Weblog vir die Afrikaanse digkuns ~

René Bohnen, De Waal Venter, Corné Coetzee,

Grethe Fox, Johan Myburg en Jose Domingos.

Foto: André Clements

Johan Myburg in gesprek met Versindaba

oor die David Krut Projects, Johannesburg: Word Art at 151

Om Afrikaans te verstaan en dalk te praat kom vir nie-moedertaalsprekers straks nie só moeilik nie. Maar om poësie te lees as jy Afrikaans nie heeltemal onder die knie het nie, is ietwat meer uitdagend. “We would love to be able to understand Afrikaans poetry, but our knowledge of the language is a bit sketchy.” Dié opmerking kom ʼn mens nogal dikwels teë in ʼn omgewing waar Afrikaans nie die enigste taal is wat gepraat word nie.

ʼn Paar jaar gelede het Marlise Joubert dieselfde soort gewaarwording gehad, en boonop die behoefte aangevoel om Afrikaanse digkuns aan ʼn internasionale gehoor bekend te stel. Die projek wat sy begin het, het gelei tot die vertaling van Afrikaanse gedigte in Engels en het uiteindelik uitgeloop in die publikasie van In A Burning Sea: Contemporary Afrikaans Poetry in Translation, ʼn bloemlesing waarvan sy die redakteur was en wat in 2014 uitgegee is deur Protea.

Met die aanpak in dié bloemlesing as vertrekpunt – aan die een kant die Afrikaanse teks en op die teenoorstaande bladsy die vertaling in Engels – het die gedagte by my begin groei om ʼn aand van vertaalde Afrikaanse poësie in Johannesburg aan te bied. Spesiaal vir ʼn gehoor wat ʼn aanduiding wou kry van die stand van eietydse Afrikaanse digkuns.

Terselfdertyd het David Krut Projects in Johannesburg in 2016 besluit om meer poësieprogramme in sy boekwinkel in Jan Smutsrylaan te begin aanbied. En om ook Afrikaanse digters aan die woord te stel. Dié sluiting van die legendariese Boekehuis in Melville het ʼn leemte gelaat wat David Krut Bookstore met dié programme, “Word Art at 151”, wil vul.

Met voorstelle vir ʼn aand van vertaalde Afrikaanse verse het ek ʼn afspraak met Elzette de Beer van David Krut Projects gemaak en moontlikhede bespreek. Grethe Fox was van meet af betrokke en haar voorstel was dat vertalings van Uys Krige, haar ma se broer, ook ingesluit word as huldeblyk aan Krige wat 30 jaar gelede op 77 dood is.

Krige het as jong man en met ʼn aanvoeling vir die Mediterreense landskap heelwat vertalings gedoen uit Frans, Portugees en Spaans. Op dié manier het onder meer Vir die luit en die kitaar, Spaanse en Franse gedigte, in 1950 die lig gesien en in 1991 Spaanse dans, ʼn versameling Spaanse verse.

As maatstaf vir deelname is besluit op vier Johannesburgse digters wat vanjaar gepubliseer het: René Bohnen (Op die vingerpunte van die heelal uitgegee deur Naledi), Corné Coetzee (Nou, hier uitgegee deur Human & Rousseau), Johan Myburg (Uittogboek uitgegee deur Protea) en De Waal Venter (Oop sirkel uitgegee deur Naledi).

Die digters was bereid om hul eie werk te vertaal (enkele van my verse uit In A Burning Sea is ingesluit) en Verse / Vers: In Translation, With a Tribute to Uys Krige, ʼn program van net meer as 60 minute is saamgestel.

Van Krige is sy vertalings van gedigte deur Federico García Lorca, Pablo Neruda, Manuel Bandeira en Paul Éluard voorgedra. Die Spaans en Portugees is deur Jose Domingos voorgelees en die Frans en Afrikaans deur Grethe Fox.

Micah Myles het met sy akoestiese kitaar iets van die Iberiese skiereiland opgetower.

De Waal Venter, self ʼn knap vertaler van onder andere Neruda, het met een van sy vertalings van ʼn gedig van Ricardo Reis, heteroniem van Fernando Pessoa, voorgelees.

Elke digter het geleentheid gekry om vier of vyf verse in Afrikaans voor te lees, telkens met die Engelse vertalings gelees deur Domingos en Fox.

As dié geleentheid daartoe kon bydra dat ʼn anderstalige gehoor toegang kon kry tot Afrikaanse gedigte was dit deur en deur ʼn sukses. As ʼn groter vertaalbewussyn in die proses begin posvat het, is dit des te meer goeie nuus. Dit is hoog tyd dat Afrikaanse verse ʼn wyer gehoor bereik. Vertaling is die pad vorentoe.

(Johan Myburg)