Bernard Odendaal. Versigtig met die liefde
Tuesday, February 16th, 2010Oor die liefde moet mens versigtig skryf, al skryf jy so tweedehands oor ander se skrywes. Om te kies is nie eenvoudig nie. Dis nie ’n ding van dié een kry tagtig persent en daardie een negentig nie. As die een liefdesgedig vandag jou hartsnare geroer het, gaan die volgende een môre jou tone laat tingel. Tog moet Boerneef sekerlik hoog op die lysie staan:
mits dese wil ek vir jou sê
hoe diep my liefde vir jou lê
Daardie berggansveer gaan nog lank lê en tril daar by Woeperdal.
Die liefde kortgevat is Rumi se dertiende eeuse kwatryne. Uit die Persies vertaal deur John Moyne en Coleman Barks klink dit so, onder andere:
Come to the orchard in Spring.
There is light and wine, and sweethearts in the pomegranate flowers.
If you do not come, these do not matter.
If you do come, these do not matter.
en:
I would love to kiss you.
The price of kissing is your life.
Now my love is running towards my life shouting,
What a bargain, let’s buy it.
Die Amerikaanse digter e.e. cummings skryf ’n lang gedig, “somewhere i have never travelled” waarvan die laaste reël vir my maar op sy eie kan staan:
nobody, not even the rain, has such small hands
en uit my kinderdae onthou ek dié een van W.E. Henley:
The nightingale has a lyre of gold,
The lark’s is a clarion call,
And the blackbird plays but a boxwood flute
But I love him best of all.
For his song is all of the joy of life,
And we in the mad spring weather,
We too have listened till he sang
Our hearts and lips together.
As ek verder uit Afrikaans moet kies, dan Elisabeth Eybers. Vele, vele, maar dié een bly ’n gunsteling, omdat dit die woordloosheid, die stomgeslaanwees van liefde, maar ook die somtyds onlewensvatbaarheid daarvan so reg sê.
Die antwoord
Of ek jou liefhet?… Hoe vra jy, wanneer
my oë van die antwoord vol is, weer
dieselfde vraag so twyfelloos en teer?
Toe Christus met die derde haangekraai
sy blik vol stil verwyt na Petrus draai,
wie kon die later vraag en antwoord raai?
Drie maal het hy gevra … Daar was alleen
die één gebroke antwoord oor vir een
wat in die nag oor eie verraad moes ween.
Wanneer ek elke roekelose eed
van eew’ge trou en liefde reeds vergeet
het, sal ek nog soos Petrus sê: Jy wéét …
Op dieselfde trant ’n gedig van A. Roland Holst, waarvan ek ook die eerste reël ver, ver terug onthou:
Zwerversliefde
Laten wij zacht zijn voor elkander, kind –
want, o de maatlooze verlatenheden,
die over onze moegezworven leden
onder de sterren waaie’ in de oude wind.
O, laten wij maar zacht zijn, en maar niet
het trotsche hooge woord van liefde spreken,
want hoeveel harten moesten daarom breken
onder den wind in hulpeloos verdriet.
Wij zijn maar als de blaren in den wind
ritselend langs de zoom van oude wouden,
en alles is onzeker, en hoe zouden
wij weten wat alleen de wind weet, kind –
En laten wij omdat wij eenzaam zijn
nu onze hoofden bij elkander neigen,
en wijl wij same’ in ‘t oude waaien zwijgen
binnen een laatste droom gemeenzaam zijn.
Veel liefde ging verloren in den wind,
en wat de wind wil zullen wij nooit weten;
en daarom – voor we elkander weer vergeten –
laten wij zacht zijn voor elkander, kind.
Laat ons die “trotse hoë woord van liefde” dus maar met versigtigheid sê.
