Deze recensie verscheen eerder in De Standaard der Letteren.
Luuk Gruwez. Gedichten als explosieven
Dichter-performer Andy Fierens (°1976) is met Wonderbra’s & Pepperspray pas aan zijn tweede dichtbundel toe. Publiceren doet hij nog niet heel lang. Optreden met zijn groep ‘Andy and the Androïds’ of solo al veel langer. Fierens afficheert zich graag als een buitenbeentje in de Vlaamse poëzie, pretendeert met weinigen affiniteit te voelen en moet het hebben van verzen die in het beste geval hilarisch zijn en in het slechtste geval afgaan als gillende keukenmeiden. Er zit veel antiburgerlijke epateerzucht in hem, veel noise, overtuigde baldadigheid, maar gelukkig ook humor. Hij ontpopt zich als een fusion-poëet die diverse taalregisters, van hoog tot laag, van gezwollen tot simplistisch, van rechttoe-rechtaan tot onnozel en woordspelerig, van naïef tot pornografisch, van geestig tot flauw, met elkaar samplet in gedichten die, zeker in hun geschreven vorm, de spanning niet altijd een bundel lang even levendig kunnen houden. Fierens hoort het allicht niet graag, want hij wil poëzie te allen prijze ontdoen van haar odium van saaiheid. Niet altijd slaagt hij daarin. Te veel gedichten gaan werkelijk nergens over. Hij blijkt dit overigens ook zelf te beseffen. In een ironische zelfreflectie stelt hij: ‘je schrijft veel te lange gedichten die je zelf niet begrijpt’.
Dit alles betekent niet dat hier en daar geen briljante vondsten te lezen zijn of dat je een enkele keer niet mee wil op het bedwelmende woordencarrousel. Er is bijvoorbeeld het knappe slotgedicht, ‘mama’s en papa’s’, waarin Fierens het verschijnsel overspel uitlegt aan kinderen en een spanning weet op te bouwen tussen de vermeende onschuld van zijn toehoorders en de malicieuze manier waarop volwassen mensen hun partner soms ontrouw zijn. Vanuit het door de dichter intensief beleefde adagium dat het leven kort is, verklaart hij waarom overspel nog zo kwaad niet is, doordat sommige mensen nu eenmaal een surplus aan liefde hebben: ‘liefde heeft een houdbaarheidsdatum/ dat wil zeggen/ dat ze zuur kan worden/ net als melk/ wat moet zo’n papa of mama doen/ met dat surplus?/ het slecht laten worden?/ (…)/ of kunnen ze er/ misschien/ iemand anders gelukkig mee maken?’.
Je zou willen dat een dichter met het potentieel en het elan als dat van Fierens over de goede smaak en de zelfkritiek beschikte om zijn stembanden wat meer in bedwang te houden en minder pompeus uit de hoek te komen. Maar allicht is hier iemand aan het woord die zijn creativiteit juist put uit zijn vitalistische nood aan overdaad.
__________________
Andy Fierens
Wonderbra’s & Pepperspray
De Bezige Bij, 94 blz., 18,50 euro.