Andries Bezuidenhout
 Andries Bezuidenhout Andries Bezuidenhout is ’n sanger, digter en akademikus. Hy studeer Bedryfsosiologie aan die Universiteit van Pretoria. In 2013 behaal hy ’n M.A.-graad in Kreatiewe Skryfkuns onder leiding van Marlene van Niekerk en Willem Anker. Sy verhandeling is getitel “Die drukking van dakke: Ruimtelikheid en morele agentskap in Gert Vlok Nel se digbundel ‘Om te lewe is onnatuurlik’”. Sy debuutdigbundel Retoer is in 2007 deur Protea Boekhuis gepubliseer en ’n versameling koerantrubrieke, Toeris in Hillbrow, verskyn in 2010 by Human & Rousseau. In 2014 verskyn die gedigte wat hy vir sy M.A.-graad geskryf het onder die titel Veelvoudige gebruike vir huishoudelike toestelle. Hy is ʼn lid van die Afrikaanse rockgroep die Brixton Moord & Roof Orkes. Die orkes het twee CD’s vrygestel, Spergebied (2002) en Terug in skubbe (2004). Hy het ook twee solo-CDs, Insomniak se droomalmanak (2003) en Bleek Berus (2009), vrygestel. In die dag werk hy as sosioloog aan die Universiteit van Pretoria. Kyk ook na Andries se Fotobeeld. |
TESTAMENT
(Lees saam met Soldier’s Things van Tom Waits)
Bokse, koeverte, albums, leggers –
op jou instruksies hier laat aflaai.
Maak oop, pak uit, sorteer.
Ons wat met ʼn lewe se skrapnel
honger waters bootsmanloos navigeer
(ekskuseer die rym en melodrama, vriend).
Jy’s twee of drie op die strand,
Violet of Anna hou dop,
jou in die een oog, in die ander die see.
Skoolrapporte. Beste vordering, selde afwesig.
Ja, sure. In liggaam. Anders in gees.
Nou afwesig, vir altyd, vir goed.
Jikwit tennisspan, jy voor in die middel,
septer ʼn raket.
Tweede rugbyspan, melkbaarde hou aan balle vas.
Pro Patria-medalje, ongebeitsde stewels, baret,
pelotonfoto in Langa of Khayelitsha,
skote uit Ondangwa, pips, boshoed.
Ou identiteitsboek, nommer wat uitmond in 00 0,
staatsdiensgroen, pienk stempel, dié oorblufte portret
het in die 92-referendum gestem.
Varsitydas. Koshuispet.
T-hemp met the doors of culture and learning
wat somewhere over the rainbow sou oopgrendel.
Gradeplegtigheid in Bat Man-mondering.
Sjampanjeprop, spyskaart van een of ander dinee,
draft vir ʼn liefdesbrief,
dalk ʼn poging tot liriek of gedig.
Verseëlde maar verstreke government issue kondoom.
Vriende, óns, Marius, dis óns en jy
wat vir Vic Falls se sproei so lag,
oë wat op wha’ever by Voëlvry wag.
Dít alles, Marius, het jy vir ons nagelaat
en instruksies om dit ter aarde te bestel
by hierdie genommerde erf langs ander Van Wyks,
brandwagsipresse buite Wellington, Wes-Kaap, Afrika.
Wat de fok moet ons beitel in graniet,
“Hier rust Marius van Wyk niet”?
Anyway, jou testament beweer
jy’t vooruit vir die gat betaal.
Iemand laat uit Brisbane weet
die ooswind het jou as kom haal.
© Andries Bezuidenhout. Jan. 2011
KWAS
“[R]hetoric is the art of saying well that which may or may not
be true, and it is the duty of poets to invent beautiful falsehoods.”
– Otto, karakter in Umberto Eco se Baudolino
woorde deurnag in terpentyn geweek
onder kraan laaste kleur uitgeklits
hoe ystervark die stele vanoggend
hoe puntig steek hulle verby die oog
hoe brandwag hulle paraat in albaster
om weer kop eerste
in spoeg sweet en saad te dompel
om jou lyf en my lewe
skilderagtig te belaster
© Andries Bezuidenhout. Maart 2010
GEREFORMEERDE HEILDRONK
(op Jan Lion-Cachet)
as die oggend oopbreek is selfs die winter helder
vlas fladder bo en hier onder is jou beker al koud
die moer die papbord se vet het gestol maak die boek toe
trek die gordyn eenkant voel die son op jou gesig
sê hulle moet die stoof stook sê hulle moet water kook
en as warrelwinde stofwolke opklits dink jy soms terug
onthou jy winters polders meulens wat knars
en beur en pomp teen vog wat in mure muf
onthou jy hoe pa hout in die herd pak die huis kil
en klam lig skuifel flou oor die vloer stil
lê gragte onder gerwe rook teen die lae lug
dit was lank gelede vir jou ʼn skeepsreis ver
na ʼn ander vaster land jou mense altyd op vlug
hoe reis jy van die laeland avondland waterland
na hierdie land waar alles bars en los is waar dorings
deur die sole steek en die son die vel se bolwerk breek?
hier waar dit oop en droog is die hemel hoog is
hier op die vlaktes van burgersdorp tussen koppies
rantjies waar skape vrank aan bossies kou
en rustenburg waar osse doringbome uit die aarde ruk
vir ploeg en plant en die skemer vlamme uit die klowe pluk
op hiérdie vlaktes het jy stuurs jou stoere kerk kom bou
het jy pen en toga opgeneem gedig en betoog
met totius pannevis en hoogenhout sodat ons moedertaal
gehoor kan word in raad kantoor en skoollokaal
seun van salomon lion-cachet en rachel hamburger
seun van ʼn ou en ander diaspora die klokke lui goties
in afrika rig die doppers psalms na bowe:
mazel tov oom jan
mazel tov
Die derde vers verwys na die bewoording op een van die taalmonumente te Burgersdorp, wat lees: “Erkend is nu de Moedertaal in Raad, Kantoor en Schoollokaal. Eerste Yweraars Afrikaanse taal: SJ du Toit, A Pannevis, J Lion Cachet, CP Hoogenhout.”
© Andries Bezuidenhout. Junie 2009
MOESON
lyf en seil beur teen die wind
die dhou se romp lenig in die see
bring mense en sakke rys aan wal
donkies dra ys in grasmandjies
oor hul rûe vir vishandelaars
vroue met bui-buis loop
op Lamu se promenade
die swart linne bedoel om te hul
maar die wind soen
die lyne van hul lywe
lomp span ek die seil
van my tong
om die winde van Afrika
se ander bastertaal
vas te vang –
Ee Mungu nguvu yetu
Ilete baraka kwetu.
Uit: Versindaba 2008, Marlise Joubert [samesteller], Protea Boekhuis, 2008
