Hans du Plessis, digter van die bekende Griekwapsalms is vandag Versindaba se gas. Prof. Hans du Plessis is ʼn taalkundige en was voorheen Direkteur van die ATKV-Skryfskool by die NWU (voorheen die PU vir CHO). Hans, dankie dat jy bereid was om met Marlies Taljard te gesels.
Marlies Taljard (MT)
Hans, waar kom jy vandaan? Vertel asseblief iets van jou jeug en jou kleintyd. Wat het jou gemaak wat jy nou is?
Hans du Plessis (HdP)
Ek het in Silverton, toe nog ʼn klein dorpie oos van Pretoria grootgeword in ʼn gewone, liefdevolle huis met ʼn ma en pa wat ʼn leser was. Gematrikuleer aan die Afrikaanse Hoër Seunskool.
MT
Wat doen jy deesdae? Watter beroep beoefen jy, waar woon jy, wat doen jy in jou vrye tyd?
HdP
Afgetree en woon in drieslaapkamereeenheid in Huis Eikelaan in Potchefstroom en doen waarvoor ek die liefste is, skryf so veel as moontlik.
MT
Het jou beroep ʼn invloed op jou skryfwerk – die temas, die ondervinding wat jy opgedoen het, die onderliggende teorie …?
HdP
My beroep as akademikus, taalkundige en later skryfkunsdosent het beslis ʼn invloed. Die Griekwavers is seker ʼn voorbeeld hiervan omdat ek ook variasietaalkundige is.
MT
Wat beskou jy as ʼn “gedig” / hoe definieer jy ʼn “gedig”? Waarom skryf jy gedigte?
HdP
Nogal outyds: Dit moet kreatief en nuut sê deur beelding en veral ritme. Ek weet nie, dit kom vanself.
MT
Waar kom jou liefde vir woorde vandaan? Hoe lank skryf jy al en wat skryf jy alles?
HdP
Uit my ouerhuis en my Afrikaanse onderwyser, Willem de Klerk, wat later my promotor, kollega en vriend geword het, Ek skryf van my universiteitsdae af en ek skryf prosa, poësie, drama, draaiboeke, rubrieke en akademiese boeke en artikels.
MT
Is jy ʼn leser, en wat lees jy? Watter teks(te) het jou die meeste aangegryp?
HdP
Ek is ʼn goeie leser van begrafnisbriewe tot Breyten. John Steinbeck, Zola, Van wyk Louw, Opperman en deesdae Van Heerden en Willem Anker.
MT
Hoe skryf jy? Kom jou gedigte volledig by jou aan? Dink jy lank voordat jy iets skryf?
HdP
Die eerste gedagte, woord of reël kom sommer net en dan skryf ek dadelik, maar moet daarna vir baie dae oorskryf, oordink en weer oorskryf.
MT
Hoe lank en hoe intensief werk jy aan ʼn gedig?
HdP
Dit wissel, soms ʼn uur of vier soms tot ʼn maand of vier.
MT
Watter temas lê jou na aan die hart? Waaroor voel jy sterk? Wat maak jou gelukkig? Wat stem jou onrustig? Waaroor droom jy?
HdP
Natuur en religie.
MT
In hoeverre steur jy jou aan kritiek?
HdP
Hang af of dit kritikus of kritikaster is, kritiseer hy of sy my of die gedig op papier?
MT
Watter raad sou jy graag aan aspirant-digters gee?
HdP
Lees gedigte, en lees nog en gaan sit met, skryf jou hart uit en begin dan redigeer en as jy dink dit is reg, vra dan raad van iemand wat gedigte kan lees.
MT
Baie dankie, Hans. Deel asseblief met ons die teks van een gedig in jou oeuvre (of ook meer as een) waarvan jy baie hou.
VIR MARNI VICTOR
(Romeine 13:8)
Jille moet nou niemand niks skiltie,
behalwe om te lief te wees vi mekaar,
wantie mens wat hom naaste lief het,
het hoeka God se hele Wet
kla in hy se bors gebewaar.
Hans du Plessis saam met sy vrou Magdaleen en hulle seuns
Ek dink nie almal weet presies hoeveel prof. Hans vir Afrikaans en Afrikaanse skrywers beteken nie. Sy bydrae behoort vereer te word, al praat hy asof dit alles maar terloops is.