Vanweë die afstand tussen ons hier in die ander halfrond en ons kollegas in die Laer Lande is dit soms moeilik om te verstaan waarom bepaalde digters daar so prominent en roemryk aangehang word en ander weer nie. Een só ‘n enigma vir my was nog altyd die Vlaamse digter Leonard Nolens. Dié man produseer teen die spoed van wit lig en het hom al bykans elke prys en verering te beurt geval. Maar die vraag wat my nog altyd gekwel het, is: Hoekom? Ek meen, tegnies is Nolens goed, selfs báie goed, maar hemel, sulke selfbehepte, teneerdrukkende en selftevrede skryfwerk kom jy selde teë. Maar nou ja, daar’s seker maar ander kodes werksaam in ander digkunste, het ek my gebrek aan waardering jeens Nolens probeer salf.
Onlangs het daar egter ‘n resensie deur Chrétien Breukers, een van ons vennote by De Contrabas, in Poezierapport verskyn oor Nolens se volgende uitgawe in sy reeks dagboeke. En nou voel ek darem nie meer heeltemal so gestuit in my gebrek aan entoesiasme nie. “Leonard Nolens is alles wat het grote publiek van een dichter verwacht. Hij is diepzinnig, hij heeft zich van de wereld afgekeerd, hij heeft een zekere mate van compromisloosheid tot handelsmerk gemaakt, én hij is altijd bereid om, in vele interviews, zijn moeizame levenswandel en zijn afkeer van publiciteit uit te meten,” skryf Chrétien Breukers en dan later: “Ik heb niks tegen ernst, maar Nolens maakt het in zijn gedichten en in zijn prozawerk wel heel erg bont. Zijn dagboeken, die nu ter recensie voorliggen, bevatten 1000 bladzijden zonder lichte formulering, zonder comic relief; duizend bladzijden vol met Nolens, Nolens en nog eens Nolens, en alle Nolensen kijken ons somber en bestraffend aan, want wij hebben niet dezelfde ernst als Nolens. Het boek is 1000 keer 1000 keer 1000 Nolens, en al die 1000-en Nolensen verwekken 1000 keer 1000 Nolensen, die allemaal samen in loden ernst iets opschrijven, en zo voorts.”
Mmm, nou ja toe. Gelukkig beskik ons digkuns darem nie oor iemand van hierdie wonderbaarlike statuur nie. Of wat verbeel ek my nou?! Vir jou leesplesier plaas ek ‘n gedig van Leonard Nolens hieronder. Die besonderhede van die boek ter sprake, is soos volg: “Dagboek van een dichter – Leonard Nolens” (2009: Querido, Amsterdam). Terloops, Protea Boekwinkel op Stellenbosch het heelwat van Leonard Nolens se publikasies in voorraad indien dit jou sou interesseer. Insluitend sy vorige dagboeke.
***
Dan verwelkom ons vanoggend ook vir Andries Bezuidenhout terug na sy tydsame reis deur die Tankwa-Karoo. Sy blog-inskrywing is ‘n móét lees, veral weens die bygaande gedig. Aan die jammerkant neem ons vanoggend afskeid van Ronel Nel as blogger. Sy was sedert Julie by die webblad betrokke en veral haar blogs oor “Oopmond” en die “gedigte in klip” was iets baie besonders. Baie dankie vir jou deelname, Ronel. En voorspoed met al jou planne …
En daarmee eers weer groet met die hoop dat jou Dinsdag stewig in sy groewe sal (bly) lê.
Mooi bly.
LE
Ik
Vandaag hebben vijf miljard mensen ik gezegd
Met een zoen, een scheermes, een bord spaghetti, een schot.
Het maakte mij uit. Het maakte mij vijf miljard ik.
Wij noemen dat werkelijkheid. Het heeft geen naam.
Vannacht hebben vijf miljard mensen jij geroepen
In brieven, op straat, in kroegen, in bedden, op bruggen.
Het maakte mij uit. Het maakte mij vijf miljard.
Wij noemen dat wereld. De wereld. Het heeft geen naam.
Maar ik ben het. Ik ben het hier vijf miljard keer.
De wereld is altijd vijf miljard ik.
De werkelijkheid is altijd vijf miljard.
Vandaag hebben vijf miljard mensen mij gezegd.
© 1999, Leonard Nolens (Uit: Laat alle deuren op een kier. Verzamelde gedichten)
Uitgegee deur: Querido, Amsterdam, 2004.