Menu
Versindaba
  • Nuwe Bundels
    • Digbundels (2024)
    • Digbundels (2023)
    • Digbundels (2022)
    • Digbundels (2021)
    • Digbundels (2020)
    • Digbundels (2019)
    • Digbundels (2018)
    • Digbundels (2017)
    • Digbundels (2016)
    • Digbundels (2015)
    • Digbundels (2014)
    • Digbundels (2013)
    • Digbundels (2012)
    • Digbundels (2011 & 2010)
  • Resensies
    • Resensies
    • Resensente
  • Gedigte
    • Gedigte (A-L)
    • Gedigte (M-Z)
    • Kompetisies
    • Vertalings
      • 100 Duitse bestes uit die 20ste eeu
  • Digters
    • Digters
    • Onderhoude
    • Stemgrepe
  • Skryfhulp
  • Borge
  • Oor Versindaba
    • Kontak
Versindaba
22 December 2022

(20) Bester Meyer. Die Volledigheid van Water

 

Die Volledigheid van Water

(fuga as kleinood van yin)

 

Die stad, sê my vriend, Johannes¸ is nie vir dromers nie:

hy ween van geslag tot geslagte mense in onvolledigheid.

Heiligheid, ʼn vae (vrug)beginsel – miskien soos om gedig te skryf

oor gister om die vraag oor vraagstelling te beantwoord.

Elke Adamiese siklus het terloops ʼn beginpunt

maar ook ʼn val – áltyd ʼn benadering oor Syn en Syne

wat deur die poort van die ek, die my-mense

uitdrukking moet kom vind in die lied:

Kom laat ons sing!

 

Dat die afsydigheid van onslewe steeds die stad kom voed

is nie vir my om te verstaan of te beaam nie: my opinie van is

was en wat moet wees, is irrelevant – woorde maak nie die man:

woorde is op sig Self die antwoord, miskien ʼn

vertroostende herhaling. Want om ondergronds

te leef is om van ʼn brokkie waarheid te spreek:

dat daar weer deur die korteks gebreek sal moet word na (en van) lig.

Om te wéét hoe watere straal en soek, ontvorm en dans

is om aartappels, kool en mieliepap te berei

vir ʼn nuut-begeesterde besending mensvleis:

om my gort-is-gaar-beeld van die wêreld

met Sy lettere van waarheid

te probeer maak dans in dié vers.

 

Maar, hol is óns waarheid:

want dis die verstaan wat

weet dat die verstaan nie

volkome kan wees sonder

hart nie, en dat hart nie

sonder sonde kan leef

of volkome uiting aan

sin of wete kan gee nie –

 

As die handskoen daarom na-genoeg

by(passend) is en die korf ʼn ontdekking

dat dit die swerm is wat ons stadskinders

tot ʼn sprokie doem: bely dan my taal, bely:

dat alles wat mooi, goed en bevrydend is

weer herhaal kan word, soos byvoorbeeld:

liewe Afrikaner, hier is ons nou, voorlopig,

as vermoeiende reis al deur die suide –

en ons hoop steeds op belofte van vryheid:

iets wens dat mens weer in jou sal groei –

dat ons ʼn gedenknaald kan oprig

in die ode groter as ál die wonde

wat die stad in pyn kom dompel het.

 

(Ek is) die boustene van die bouvalle van gister

máár (jy is) die ek wat ekkerigheid ver-moontlik:

dat elke kouseltjie kool van vriende, vyande

kan maak, en dat elke bouseltjie ballingskap

die vers wat vryheid, of dan eerder,

moontlike vryheid kan fatsoeneer

verdoem word tot by die punt

waar omdraai, ʼn nadraai tot gevolg het:

maar vervelens, vervelig

die geykte ode, en daarom: stil, stil(te) …

 

Praat dan eerder met ons oor ys óf grot óf water:

die spieëlbeeld is mos op sy beste

as daar nog nie rimpels

oor die oppervlakte beier –

wat is ʼn stadskind sonder son, maan en sterre

wat in meesterlike harmonie golwe leer bestaan/verstaan?

Watter einde moet daar voorspel word

om te weet, te verwoord: dat die klippie

wat die water laat kring, die hand

vir altyd moet verlaat, om te verklaar:

die dienaar van son, maan en sterre

– koolvretende  mieliepapbereiers –

is soos die klippe in Sy hand

en water soms in die hoogste plekke

donker, só stil, die stagnante poel –

 

Dat daar al gesê is:

dat Sterwe-self eintlik net sisteem is –

Dat daar al gesê is:

Lewe is ʼn siekte waaraan ek

stuk-stuk – goddank – (sal moet) genees –

En selfs, ʼn vroulike geheimenis:

dat – dit – nie van wees (is) nie

       maar van wording –

dat die vloei van die tye dit is wat

die breinmurg van die skynvlies (moet) onderskei.

 

Die gelaaide woord is ook wonderwerk, ook gesang

óók die Woord – grondig of gegrond of gerond: op

selfs af  – is die verduidelikings van die stad

en die stad-self die verduideliking dat

skepe altyd en oor en oor

die hawens moet verlaat

om in die soeke na die oergrot

(– wat moontlik, maar heel moontlik níé – )

die kyker aan die primordiale beginpunt kan bind:

die weg en die waarheid en die lewe is

wat dalk geen bestaansreg sonder die siklus van sonde het

met die gevolg dat ys nie verstaan kan word sonder water nie

en dat water nie verwoord kan word sonder skepe

wat dobber nie – en óm in en uit hawens te gaan, is om te síng:

om te sing is ritme, en ritme, dan gevolglik die antwoord?

Óf is ritme gelyk aan (Sy) aard?

Met ander woorde: die vergelyking is water:

ná-water, yswater, stilwater,

water-op-geen-begrensing-van-tyd –

om af te tuimel oor die rant van beskikking

en só te vind – dalk vindingryk – te vind

wat uit(-er) (my) aard verborge is.

 

Om te kan erken dat my woorde my faal

– feilbaar soos ʼn lyf vol wonde –

tóg lepellê in die nag soos ons Liefde

en die stad se geheime

net eenkeer op ʼn slag bevryding kan bring:

en daarom dan: Heilig, Heilig, Heilig

die lepellê – die sing van die eeue

is Sy aangesig wat my woorde

gebrekkig agterlaat –

deur vingers laat val.

 

Soos skynbomwerpers, die stad één met selfmoord-

bomaanvallers, één met die wysgere van ouds,

één met onderdrukking en verrukking,

één met die ballingskap van die Self:

die walg oudmodies

tóg sien hy hom as refleksie in die spieël

van die moderne, die post-moderne, die meta-moderne

die droom van verheerliking, en die teken bly steeds

haat waaraan die hart nie wil proe,

waarvan die hart nie wil weet

en sluimer – daarom – in naamloosheid

én om te probeer benaam is – soos die ode –

die beginpunt van geheimenis wat gestalte vind

in presies waartoe die gevleuelde woord in staat is?

 

Dat die wêreld stiller gaan word:

is ʼn bewys van lewe – juis dat die

hart vervlietend aan kan gaan bui-

te die reëlmaat van die lied – en

daarom nie vergesog nie – maar

om te straal en te roep, om te

omgord en om wording te ver-

haal, kort die ritme van die lied,

ʼn uitreik na ʼn goddelike vroulik-

heid om mensvleis te beywer vir die

vorm wat na ʼn stiller wending roep

en vandaar uit te kring na wat as

vorm – die vererwing van die self

ontvorm tot die beenmurg alom.

 

Ter afsluiting, miskien nét dit: want dit is soos Dit

en kan nooit deur die stad lewe gegee word nie –

Water wat ys is klip(hard). Klip(hard) is die hart

wat nie die vloei van water kan omvat – wat nie die vraag

kan herhaal nie: Kan iets wat geys en versteen is, woorde bring?

Kan dit aanhou om in die stil stilte van nag, die hawens oop te hou

vir skepe se reise na plekke waar odes nog hoor hoort te word?

Kan dit aanhou bestaan met juistheid, trots, selfs ʼn bietjie (kleine) liefde?

 

Die heelal is kleiner as die skoenlapper se vlerk

in die grenslose uitspansel van die hart (sê ʼn Palestynse vriend)

haweloos opsoek na bewyse dat

watere nóg (kan) straal nóg (kan) soek:

dat die skepe in kan kom, uit kan gaan

(aan kan gaan – )

as onvermydelikheid

en om tot in alle ewigheid terug te keer

tot die wete dat die skepe die stad

sal moet agterlaat

soos die donker hawens

wat juis deur die walg opgerig moes word

om van die groot (ge)weet-word te ontkom:

as sluimerende volledigheid van water.

 

© Bester Meyer, 2022

 

Deel:

  • Click to share on Facebook (Opens in new window) Facebook
  • Click to share on X (Opens in new window) X

Like this:

Like Loading...

Lees meer

← (11) Bester Meyer. My gedink, soos Sterre
Bester Meyer. Vrypen-sketse uit ʼn Reisigersboek →

Lewer kommentaar Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Meeste gelees

  • Augustus-kompetisie
  • Resensie: "Miniatuur". (Johann de Lange)
  • Boekbespreking: “Taboek” (Riku Lätti)
  • Resensie: “Stil gesprek” (Jan Pretorius)
  • Resensie: Vlindervreter ( Melanie Grobler en Christiaan Diedericks)

Nuutste bydraes

  • Uitnodiging: Imprimatur
  • Hambidge met Krog
  • Anton Döckel. Antwoord
  • RIV Christiaan Diedericks
  • Resensie: “Merang” (Neil Cochrane & Alwyn Roux Reds.)

Nuutste kommentaar

  1. Eugene Vorster on RIV Christiaan Diedericks7 July 2025

    “Live your Truth” vir Chris skielik is dit stil/ byna subliem/ (jy sal verstaan)/ net nou en dan ‘n nat…

  2. Charl-Pierre Naude on Resensie: “Merang” (Neil Cochrane & Alwyn Roux Reds.)7 July 2025

    Hierdie is 'n teleurstellende en ongeinspireerde resensie deur 'n resensent van wie mens veel meer verwag. Dit lyk meer na…

  3. Bernardus Johannes Odendaal on Ingeborg Bachmann – vertaling in Afrikaans5 July 2025

    Ek stem met Daniel saam!

  4. Bernardus Johannes Odendaal on 100 Duitse Bestes: Gottfried Benn (1886-1956) (I)3 July 2025

    Baie dankie, Joan!

  5. Joan Hambidge on 100 Duitse Bestes: Gottfried Benn (1886-1956) (I)3 July 2025

    Skitterende digter! Puik vertaal.

Kategorieë

  • Artikels, essays, e.a.
  • Binneblik
  • Blogs
  • Digstring
  • Gedigte
  • Kompetisies
  • Nuus / Briewe
  • Nuwe Publikasie
  • onderhoude
  • Onderhoude
  • Resensies
  • Stemgrepe
  • Uncategorized
  • Vertalings
  • VWL 50 jaar later
  • Wisselkaarten
©2025 Versindaba | Ontwerp deur Frikkie van Biljon
%d