Breyten Breytenbach. All One Horse
Omslag
‘n Lieflike publikasie van Breyten Breytenbach wat deur sy internasionale uitgewer, Archipelago Books, heruitgegee is en nou weer in die handel beskikbaar is, is All One Horse – ‘n versameling met sewe-en-twintig essays en afdrukke van sewe-en-twintig waterverfskilderye. En soms weet ‘n mens gewoon nie wat die mees aangrypende is nie; die woordskilderye of die verfgedigte, want soos ‘n mens by Breytenbach leer verwag het, bestaan daar geen grense (of onderskeid) nie: “Heaven and earth are one finger, all things are one horse,” haal hy ‘n gesegde van Chang Tzu ter verduideliking aan in sy “voorwoord” wat ironies genoeg onderteken is as A. Uthor.
Pure Breyten, pure briljantheid. En as somtotaal van onbegrensde dinge, ‘n totaal uitbundige kartografie van ballingskap, primordiale mitologie, surrealistiese denke en filosofie – veral van tyd en geskiedenis – asook die kuns, hetsy visueel of talig.
Bookslut se resensent som dié boek soos volg op: “Each surreal, interconnected piece in All One Horse has the effect of quicksand or a tornado – you travel entirely into its vortex and, afterwards, retain only some remnants of the experience. You remember an image, maybe, or a moment, or some dreamy scenes that mutate and grow in your mind later. Yet there is weight to every passage, political weight, human weight, natural weight.”
Maar kom ons sluit vanoggend se Nuuswekker af met Breyten in sy eie woorde. Ek neem dit uit die essay “Like a Whiplash” waarin hy oor die kwessie van poësie as kunsvorm besin: “I repair to the toilet to perch over nothingness. Like an angel sickening for take-off. And there I die inside out. The discretion of poetry, all the more polite for never being talked about, is the hiding of the bitterness of evacuation.”
***
Op die webblad is ‘n hoogtepunt sekerlik Yves T’Sjoen se sewende aflewering in sy reeks oor peritekste; dié keer oor die digkuns van Saskia de Jong. Maar wat is “peritekste”, mag jy vra. Wel, Yves verklaar dit besonder goed in die openingsparagraaf van genoemde stuk: “Een gedichtenbundel is meer dan een bundeling van gedichten. Het boek is een artefact waarin de dichter meerdere tools in stelling brengt die de teksten met betekenissen kunnen opladen.” Fassinerende leesstof, inderdaad.
Nog plasings is nuwe blogs deur Andries Bezuidenhout en Lize Viljoen.
En dan is dit boonop naweek! Lekker lees aan alles en hê pret met wat ook al op hande is.
Mooi bly.
LE
