Menu
Versindaba
  • Nuwe Bundels
    • Digbundels (2024)
    • Digbundels (2023)
    • Digbundels (2022)
    • Digbundels (2021)
    • Digbundels (2020)
    • Digbundels (2019)
    • Digbundels (2018)
    • Digbundels (2017)
    • Digbundels (2016)
    • Digbundels (2015)
    • Digbundels (2014)
    • Digbundels (2013)
    • Digbundels (2012)
    • Digbundels (2011 & 2010)
  • Resensies
    • Resensies
    • Resensente
  • Gedigte
    • Gedigte (A-L)
    • Gedigte (M-Z)
    • Kompetisies
    • Vertalings
      • 100 Duitse bestes uit die 20ste eeu
  • Digters
    • Digters
    • Onderhoude
    • Stemgrepe
  • Skryfhulp
  • Borge
  • Oor Versindaba
    • Kontak
Versindaba
19 January 201723 January 2020

Nuuswekker. Blomtyd vir die konkrete digkuns?

joanne-margaret-paul
Joanna Margaret Paul

Kyk, Nieu-Seeland is uiteraard bekend vir sportprestasies, maar hulle het darem ook ‘n besonder aktiewe digkuns om mee te spog. Daarom dat die herwaardering van Joanna Margaret Paul (1945 – 2003) se lewe en werk op Jacket2 my oog gevang het. Cy Mathews, skrywer van die artikel, motiveer die behoefte aan ‘n herwaardering van Paul se digkuns soos volg: “In 1978, Joanna Margaret Paul published Imogen, a limited edition book of poems dealing with the death of her infant daughter. Despite winning the Pen Best First Book of Poetry award, it received little critical attention. Only one brief review appeared in Landfall written by the then rising-star poet Brian Turner. Turner, while impressed with the book’s typographical layout—Paul was already an established visual artist—wrote of how he was “left drained” by its emotional intensity. The book, he concluded, was more of “an experience than a poem”: there just wasn’t “enough poetry” in it […] At a time when the literary revolutions of modernism were already being disrupted by postmodernism, it seems strange to encounter such a narrow definition of poetry.”

Terwyl haar tydgenote, insluitend Brian Turner, voortgegaan het en hul gevestig het as van die vernaamste en mees invloedryke figure in die Nieu-Seelandse lettere, het Paul vergete gebly. Volgens Mathews is die rede hiervoor nie dat sy “te min poësie” gelewer het nie, maar weens die feit dat die meeste van haar publikasies buite die hoofstroom verskyn het as kladboeke en dan boonop in beperkte oplae. Die rede vir die ovoldoende kritiese waardering reflekteer dus eerder, volgens hom, die onverkrygbaarheid van haar publikasies as die gehalte van haar digwerk.

Fotostaatmasjien se omslag
Fotostaatmasjien se omslag

Hoekom hierdie artikel my in die besonder interesseer, is dat ons hier ter lande nou nie juis kan spog met ‘n sterk tradisie van gedigte wat die tipografiese moontlikhede ontsluit nie. Enkele voorbeelde is daar wel, met Willem Boshoff en Wopko Jensma as waarskynlik die vernaamstes. En meer onlangs digters soos Hennie Meyer, Jan A.F. du Plessis en dan nou: Bibi Slippers met haar onlangse debuut Fotostaatmasjien (2016: Tafelberg).

Die vermoede bestaan dat ons in die komende jare sommer heelwat meer digkuns van hierdie aard onder oog gaan kry. Sal ons eie literatore (en lesers) in staat wees om dié opwindende, dog ongewone, tekste na waarde te skat? Graag sal ek so wil dink; veral na aanleiding van die evalueringswerk wat reeds deur persone soos Bernard Odendaal, Leti Kleyn, e.a. gedoen is. Ek voorspel ‘n uiters dinamiese bloeityd vir ons meer konkrete digters danksy Slippers se indrukwekkende publikasie.

Maar gaan lees gerus die volledige artikel op Jacket2. Die bied veel stof tot nadenke. Hieronder volg enkele voorbeelde van Joanna Margaret Paul se digwerk.

Ek groet met Cy Mathews se slotopmerkings: “The movement of Paul’s poems is a long arc inwards, but it is an arc towards a centrepoint forever out of reach. Her shapes map the body, the landscape, the ephemera of the everyday, but they also explore absence, negative space, loss.”

*

I cannot write a sonnet
that opens from rooms to measured
rooms with windows partitioned into
panes
but
only
another
poem
called
CAVE
centre
hollowed from the
ever       earth
no lights or limestone ornaments
but space
hollowed by the shape
of its
inhabitant

*

the water is ‘beautiful,’ ‘beautiful’
& ‘fucking lovely’
a thin woman
leans over a child with great
tenderness
the hills are yellow
a man’s body
white on
grey gold
water

*

eye
look look
it’s in
my pictures
all lines
converge
at the centre
not the middle
but
just outside
the picture
here

 

© Joanna Margaret Paul

Uit: Like Love Poems: Selected Poems, ed. Bernadette Hall. Victoria UP, 2006.

 

Deel:

  • Click to share on Facebook (Opens in new window) Facebook
  • Click to share on X (Opens in new window) X

Like this:

Like Loading...

Lees meer

← Nuwe publikasie: Fotostaatmasjien (Bibi Slippers)
Digstring: “En route: Suid-Afrika” (Bibi Slippers) →

3e gedagtes oor “Nuuswekker. Blomtyd vir die konkrete digkuns?”

  1. Louis Esterhuizen says:
    19 January 2017 at 19:56

    I do apologise, John. I did try to correct it, but somehow WordPress won’t take the changes. As you said: best if the reader go to the website. Also to read the entire article on a very special poet. (The hyperlink also did not take, it seams.)
    https://jacket2.org/commentary/circling-absent-centre-poetics-joanna-margaret-paul

    Reply
  2. John Speleologist says:
    19 January 2017 at 19:14

    It refuses to appear in the correct form – just check the website to view.

    Reply
  3. John Speleologist says:
    19 January 2017 at 19:13

    Lovely contribution. But the typographical form is orginally like this, which forms part of the meaning, centred on “CAVE:”:

    I cannot write a sonnet
    that opens from rooms to measured
    rooms with windows partitioned into
    panes
    but
    only
    another
    poem
    called
    CAVE
    centre
    hollowed from the
    ever earth
    no lights or limestone ornaments
    but space
    hollowed by the shape
    of its
    inhabitant [5]

    https://jacket2.org/commentary/circling-absent-centre-poetics-joanna-margaret-paul

    Reply

Lewer kommentaar Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Meeste gelees

  • Augustus-kompetisie
  • Resensie: "Kinderlê" deur Lynthia Julius
  • Resensie: "Miniatuur". (Johann de Lange)
  • Boekbespreking: “Taboek” (Riku Lätti)
  • Resensie: “Stil gesprek” (Jan Pretorius)

Nuutste bydraes

  • Joan Hambidge. Watter danige lieflikheid was ons?
  • Maritha Broschk. laat dié wat oë het, voel
  • Hennie Nortjé. Shaka
  • Yolanda-Faye Holden. Beeld
  • Willem M. Roggeman. Een diva met vakantie

Nuutste kommentaar

  1. Maritha Broschk on Keith Oliver Lewis. vroeg ryp, vroeg vrot: mirror chat before the runway21 June 2025

    Liewe hemel. Dié het my nou wragtigwaar geráák.

  2. Bernard Odendaal on 100 Duitse Bestes: Rainer Maria Rilke (1875-1926) (I)17 June 2025

    Baie dankie, Ilse. Dié vertaalprojek is ‘n opwindende en uitdagende onderneming soos min vir my en Robert.

  3. Ilse on 100 Duitse Bestes: Rainer Maria Rilke (1875-1926) (I)9 June 2025

    Dankie vir die lieflike vertalings!

  4. Heleen Louw on Jacobus Swart. Franz Kafka4 June 2025

    Treffend uitgebeeld. Jou vermoe om die essensie van 'n lewe' te omskryf is iets besonders vir my. En dan jou…

  5. Caren Kearley on Resensie: “Dawerende stiltes” (Caren Kearley)4 June 2025

    Dankie Maria, jy is welkom om my te kontak as jy een wil bestel. carenkearley@gmail.com. Ek is Ninni ewig dankbaar…

Kategorieë

  • Artikels, essays, e.a.
  • Binneblik
  • Blogs
  • Digstring
  • Gedigte
  • Kompetisies
  • Nuus / Briewe
  • Nuwe Publikasie
  • Onderhoude
  • onderhoude
  • Resensies
  • Stemgrepe
  • Uncategorized
  • Vertalings
  • VWL 50 jaar later
  • Wisselkaarten
©2025 Versindaba | Ontwerp deur Frikkie van Biljon
%d