Ted Hughes. Vertaling in Afrikaans

 

Versindaba kompetisie vir vertaalde gedigte (60)

 

Ted Hughes. Vertaling van Engels in Afrikaans. Vert. deur Johann de Lange.

 

Laaste brief

Ted Hughes

 

Wat het daardie nag gebeur? Jou laaste nag.

Dubbel-, trippelblootstelling

Oor alles. Laatmiddag, Vrydag,

Die laaste keer wat ek jou lewend gesien het.

Jy’t my brief aan jou verbrand, in die asbak,

Met daardie vreemde glimlag. Het ek jou plan in die wiele gery?

Het dit my vroeër verras as wat jy beplan het?

Het ek dit te stiptelik, te haastig beantwoord?

’n Uur later – jy sou weg gewees het

Waar ek jou nie sou kon opspoor nie.

Ek sou weggedraai het van jou geslote rooi deur

Wat niemand sou oopmaak nie

Steeds met jou brief in my hand,

’n weerlig wat sigself nie kon aard nie.

Dit sou elektroskokterapie gewees het

Vir my.

Herhaal oor en oor, die hele naweek,

Elke keer as ek dit gelees het, of daaraan gedink het.

Dit sou my brein omvorm het, en my lewe.

Die behandeling wat jy beplan het, had meer tyd nodig.

Ek kan my nie indink

Hoe ek deur daardie naweek sou gekom het nie.

Ek kan my nie indink nie. Het jy dit als beplan?

 

Jou nota het my te vroeg bereik – dieselfde dag,

Vrydagmiddag, gepos in die oggend.

Die heersende duiwels het dit bespoedig.

Dit was nóg ’n strooitjie van teenspoed

Getrek teen jou deur die Poskantoor

En by jou las gevoeg. Ek het vinnig gestap,

Deur die sneeublou, Februarie, Londense skemer.

Trane van verligting toe jy die deur oopgemaak het.

’n Bondel raaisels half-opgelos. Vroegryp trane

Wat gefaal het om vir my te ontsluit, gefaal het om oor te dra

Wat hulle ware betekenis was. Maar wat het jy gesê

Oor die smeulende brokke van daardie brief

So sorgvuldig vernietig, so kalm,

Wat my jou laat gaan het, en jou gelos het

Om sy asse van jou planne af te blaas – van die asbak af

Waarteen jy sou leun sodat ek kon lees

Wat die dokter se foonnommer is.

My ontsnapping

Het so ’n vervolgde ding geword

Slaaploos, hopeloos, al sy drome uitgeput,

Wat net herower wil wees, net

Wil wegval uit sy eie lugleegte.

Twee dae van niks naloop. Twee gratis dae.

Twee dae in geen kalender, maar gesteel

Van geen wêreld.

Verby realiteit, gevoel, of naam.

 

My liefdeslewe het dit aangegryp. My verdoofde liefdeslewe

Met sy twee waansinnige naalde,

Wat elk sy eie roos borduur, deurboor en pluk

Aan hulle tapisserie, hulle bloederige tatoeëerwerk

Iewers agter my naeltjie,

Trap in daardie moeras van verheerliking,

Twee dol naalde, wat hulle steke kriskras,

En uit my senuweedrade

Hulle kleure kies, my omwerk

Binne my eie vel, en elkeen die ánder omvorm

Met hulle self-karikature,

 

Hulle obsessiewe in en uit. Twee vrouens

Elk met haar naald.

 

Daardie nag

My dellarobbia Susan. Ek het beweeg

Met die omsigtigheid

Van ’n vlam in ’n smeltdraad. My hele furie

Was ’n versaakte poging om die ou aarde

Op te blaas waar skadu’s buig oor

My verraderlike spoor van as. Ek het genael

Van en van, gesig na agter, ’n film in trurat,

Na wat? Ons het Rugbystraat toe gegaan

Waar ek en jy begin het.

Waarom is ons soontoe? Van alle plekke

Waarom is ons soontoe. Verdorwenheid

In die kuns van ons lot

Het sy verfynings vir jou verstel, vir my

En vir Susan. Solitaire

Gespeel deur die Minotaurus van daardie doolhof

Het selfs Helena ingesluit, in die grondvloerwoonstel.

Jy het haar opgemerk – ’n meisie vir ’n storie.

Jy het haar nooit ontmoet. Min het haar ooit ontmoet,

Behalwe bo-oor die ore en rasende masker

Van haar wolfhond. Jy’t nie eens ’n glimp van haar gehad nie.

Jy het net teruggedeins

Toe haar kranksinnige hond sy gewig

Teen haar deur gegooi het, toe ons deur die portaal glip;

En gehoor hoe dit stik aan grenslose Duitse haat.

 

Daardie Sondagaand het sy haar deur effens oopgemaak

Sy paar toegelate sentimeters.

Susan het die swart oë gegroet, die ongelukkige

Oorgewig, aantreklike gesig, wat uitgeloer het

Oor die kettinkie. Die deur het toegegaan.

Ons kon hoor hoe sy haar tronkbewaarder troos

Binne haar sel, sy hok, waar sy, dae later,

Haar verwoede Kapo vergas het, en haarself.

 

Ek en Susan het daardie nag deurgebring

In ons huweliksbed. Ek het dit nie gesien

Sedert ons daarin gelê het op ons troudag nie.

Ek het haar nie na my eie bed gevat nie.

Ek het gemeen, met jou naweek verby,

Kon jy dalk verskyn het – ’n verrassingsbesoek.

Het jy verskyn, om aan my donker venster te klop?

Dus het ek by Susan gebly, weggekruip van jou,

In ons huweliksbed – dieselfde bed waaruit sy

Binne drie jaar verwyder sou word om te sterf

In dieselfde hospitaal waar, binne twaalf ure,

Ek jou dood sou vind.

Maandagoggend

Het ek haar by die werk afgelaai, in die middestad,

En toe my kar noord van Eustonstraat parkeer

En teruggekeer na waar my telefoon gewag het.

 

Wat gebeur het daardie nag, binne jou ure,

Is so onkenbaar asof dit nooit gebeur het nie.

Watter opeenstapeling van jou ganse lewe,

Soos onbewuste inspanning, soos geboorte

Wat beur deur die membraan van elke stadige sekonde

In die volgende in, het gebeur

Net asof dit nie kon gebeur nie.

Asof dit nie besig was om te gebeur nie. Hoe dikwels

Het die telefoon gelui daar in my leë kamer,

Jy wat die gelui hoor in jou gehoorstuk –

Aan beide kante die vervagende herinnering

Van ’n telefoon wat lui, in die brein

Asof alreeds dood. Ek tel

Hoeveel keer jy telefoonhokkie toe gestap het

Aan die onderkant van St George-tuin.

Jy is daar telkens as ek kyk, pas gekoers

Uit Fitzroystraat, oorgesteek

Tussen die opgehoopte walle van vuil suiker.

In jou lang swart jas,

Met jou vlegsel opgedraai agter in jou nek

Loop jy onmagtig om te beweeg, of wakker te skrik, alreeds

Niemand wat stap

Stap met die relings langs onder Primroseheuwel

Na die telefoonhokkie wat nooit bereik kan word nie.

Voor middernag. Na middernag. Weer.

Weer. Weer. En, teen dagbreek, weer.

 

By watter posisie van die wysters op my polshorlosie

Het jou laaste poging,

Alreeds onherroeplik verby

Waar ek dit sou kon hoor, die kussing

Op daardie leë bed geskud? ’n Laaste keer

Ligweg aan my boeke geraak, en my manuskripte?

Toe ek daar aangekom het, was my telefoon aan die slaap.

Die kussing onskuldig. My kamer het geslaap,

Alreeds gevul met die sneeubeligte oggendlig.

Ek het my kaggel aangesteek. Ek het my manuskripte uitgehaal.

En ek het begin skryf toe die telefoon

Wakkergeskrik het, in ’n babbelende paniek,

En alles onthou. Dit het in my hand tot verhaal gekom.

Toe het ’n stem soos ’n gekose wapen

Of ’n uitgemete inspuiting,

Koel sy vier woorde afgevuur

Diep in my oor: “Jou vrou is dood.”

 

Oorpronklike gedig deur Ted Hughes]

 

***

 

Last Letter

Ted Hughes

 

What happened that night? Your final night.

Double, treble exposure

Over everything. Late afternoon, Friday,

My last sight of you alive.

Burning your letter to me, in the ashtray,

With that strange smile. Had I bungled your plan?

Had it surprised me sooner than you purposed?

Had I rushed it back to you too promptly?

One hour later—-you would have been gone

Where I could not have traced you.

I would have turned from your locked red door

That nobody would open

Still holding your letter,

A thunderbolt that could not earth itself.

That would have been electric shock treatment

For me.

Repeated over and over, all weekend,

As often as I read it, or thought of it.

That would have remade my brains, and my life.

The treatment that you planned needed some time.

I cannot imagine

How I would have got through that weekend.

I cannot imagine. Had you plotted it all?

 

Your note reached me too soon—-that same day,

Friday afternoon, posted in the morning.

The prevalent devils expedited it.

That was one more straw of ill-luck

Drawn against you by the Post-Office

And added to your load. I moved fast,

Through the snow-blue, February, London twilight.

Wept with relief when you opened the door.

A huddle of riddles in solution. Precocious tears

That failed to interpret to me, failed to divulge

Their real import. But what did you say

Over the smoking shards of that letter

So carefully annihilated, so calmly,

That let me release you, and leave you

To blow its ashes off your plan—-off the ashtray

Against which you would lean for me to read

The Doctor’s phone-number.

My escape

Had become such a hunted thing

Sleepless, hopeless, all its dreams exhausted,

Only wanting to be recaptured, only

Wanting to drop, out of its vacuum.

Two days of dangling nothing. Two days gratis.

Two days in no calendar, but stolen

From no world,

Beyond actuality, feeling, or name.

 

My love-life grabbed it. My numbed love-life

With its two mad needles,

Embroidering their rose, piercing and tugging

At their tapestry, their bloody tattoo

Somewhere behind my navel,

Treading that morass of emblazon,

Two mad needles, criss-crossing their stitches,

Selecting among my nerves

For their colours, refashioning me

Inside my own skin, each refashioning the other

With their self-caricatures,

 

Their obsessed in and out. Two women

Each with her needle.

 

That night

My dellarobbia Susan. I moved

With the circumspection

Of a flame in a fuse. My whole fury

Was an abandoned effort to blow up

The old globe where shadows bent over

My telltale track of ashes. I raced

From and from, face backwards, a film reversed,

Towards what? We went to Rugby St

Where you and I began.

Why did we go there? Of all places

Why did we go there? Perversity

In the artistry of our fate

Adjusted its refinements for you, for me

And for Susan. Solitaire

Played by the Minotaur of that maze

Even included Helen, in the ground-floor flat.

You had noted her—-a girl for a story.

You never met her. Few ever met her,

Except across the ears and raving mask

Of her Alsatian. You had not even glimpsed her.

You had only recoiled

When her demented animal crashed its weight

Against her door, as we slipped through the hallway;

And heard it choking on infinite German hatred.

 

That Sunday night she eased her door open

Its few permitted inches.

Susan greeted the black eyes, the unhappy

Overweight, lovely face, that peeped out

Across the little chain. The door closed.

We heard her consoling her jailor

Inside her cell, its kennel, where, days later,

She gassed her ferocious kupo, and herself.

 

Susan and I spent that night

In our wedding bed. I had not seen it

Since we lay there on our wedding day.

I did not take her back to my own bed.

It had occurred to me, your weekend over,

You might appear—-a surprise visitation.

Did you appear, to tap at my dark window?

So I stayed with Susan, hiding from you,

In our own wedding bed—-the same from which

Within three years she would be taken to die

In that same hospital where, within twelve hours,

I would find you dead.

Monday morning

I drove her to work, in the City,

Then parked my van North of Euston Road

And returned to where my telephone waited.

 

What happened that night, inside your hours,

Is as unknown as if it never happened.

What accumulation of your whole life,

Like effort unconscious, like birth

Pushing through the membrane of each slow second

Into the next, happened

Only as if it could not happen,

As if it was not happening. How often

Did the phone ring there in my empty room,

You hearing the ring in your receiver—-

At both ends the fading memory

Of a telephone ringing, in a brain

As if already dead. I count

How often you walked to the phone-booth

At the bottom of St George’s terrace.

You are there whenever I look, just turning

Out of Fitzroy Road, crossing over

Between the heaped up banks of dirty sugar.

In your long black coat,

With your plait coiled up at the back of your hair

You walk unable to move, or wake, and are

Already nobody walking

Walking by the railings under Primrose Hill

Towards the phone booth that can never be reached.

Before midnight. After midnight. Again.

Again. Again. And, near dawn, again.

 

At what position of the hands on my watch-face

Did your last attempt,

Already deeply past

My being able to hear it, shake the pillow

Of that empty bed? A last time

Lightly touch at my books, and my papers?

By the time I got there my phone was asleep.

The pillow innocent. My room slept,

Already filled with the snowlit morning light.

I lit my fire. I had got out my papers.

And I had started to write when the telephone

Jerked awake, in a jabbering alarm,

Remembering everything. It recovered in my hand.

Then a voice like a selected weapon

Or a measured injection,

Coolly delivered its four words

Deep into my ear: ‘Your wife is dead.’