Soos julle teen dié tyd almal bewus van is, was dit verlede Vrydagaand die toekenningsaand van die ATKV Woordveertjies. Wat die aand besonders gemaak het, is dat die eerste toekenning in die pasingestelde kategorie vir poësie ook tydens dié spoggeleentheid gemaak is. Gilbert Gibson se bundel oogensiklopedie is deur die paneel van drie beoordelaars aangewys as die beste bundel wat verlede jaar verskyn het.
Mnr. Japie Gouws, besturende direkteur van die ATKV-groep, het tydens die geleentheid die woord gevoer. Graag haal ek enkele grepe uit sy toespraak aan: “Die doelwit van hierdie toekennings is om uitnemendheid en kreatiwiteit te bekroon en aan te spoor. Ons glo in die belangrikheid en voortbestaan van gehaltewerk in Afrikaans, en in die aansporing en ondersteuning van ons Afrikaanse skrywers, digters en dramaturge. […] Die ATKV het besluit om vanaf vanjaar, ook ‘n toekenning vir digkuns te maak. Die eerste toekenning van die ATKV Prys vir Poësie vanaand, is dus vir ons ‘n spesiale hoogtepunt. Die Afrikaanse filosoof, Marthinus Versfeld, het die digkuns so beskryf: ‘. . . die digter is die man wat in die donker waters van die chaos duik om skoon en blink dinge daaruit te haal’.”
Gilbert Gibson, wat ongelukkig nie persoonlik teenwoordig kon wees om die prys in ontvangs te neem nie, het die volgende dankwoord gestuur wat tydens die geleentheid voorgelees is: “In Fichardtpark, in Bloemfontein, waar ek bly, speel daar naweke van die bure se kinders in ons straat. Die mans maak dan bymekaar rondom braaivleisvure, hulle vroue besig met bykosse en Binnelanders. Min van hulle lees gedigte, vermoed ek. Met omtrent ses miljoen inboorlinge wat Afrikaans in Suid Afrika gebruik (14% van die populasie), het dit die wydste geografiese verspreiding, en word dit nog daagliks gelees en geskryf. Minder as vyf persent van alle mense in Suid-Afrika koop egter boeke – wat ‘n skamele 0.007 persent van hulle huishoudelike uitgawes verteenwoordig. As jy alles hoor wat in die kwynende leeskultuur en die vervlakking van die hedendaagse menslike kondisie gebeur, staan jy dankbaar teenoor uitgewers en skrywers wat nie ontmoedig word deur toenemende druk van naweeksport of sepie intriges nie. Dankie dus aan die AKTV wat op hierdie tasbare wyse letterkunde bevorder, en poog om ook te midde van braaivleisvure die boek se toekoms in Afrikaans te verseker.”
Nou ja, toe. ‘n Trompetgeskal vir die ATKV met hierdie besonderse inisiatief en ‘n rondebors handeklap vir Gilbert Gibson as eerste ontvanger van ‘n pronkprys.
As leestoegif plaas ek ‘n vers uit oogensiklopedie onder aan vanoggend se Nuuswekker. En, indien jy dit nog nie raakgesien het nie, kan jy gerus gaan kyk na die fotoblad wat Marlise van die geleentheid saamgestel het.
***
‘n Besonderse hoogtepunt tydens die glansgeleentheid wat ek hierbo beskryf, was Philip de Vos se optrede. In sy nuutste blog verwys hy na en haal hy onder ook die gedig aan wat hy tydens dié geleentheid voorgedra het. En dan, in nog ‘n spesiale blog, vier Desmond Painter sy eerste jaar as blogger op die webblad. En watter verskil het hy nie gemaak nie! Dankie, Desmond.
Nog ‘n belangrike bydrae sedert gister is die persvrystelling oor Uys Krige se briewe wat hierdie naweek tydens die Woordfees Versindaba bekend gestel gaan word. En dan, ten slotte, fokus ek graag jou aandag op die rubriek oor Ronelda S. Kamfer se openingsgedig in haar bundel, Noudat slapende honde, wat op De Contrabas bespreek word.
Lekker lees en raak saam met ons opgewonde. Dit is inderdaad opwindende tye waarin ons leef.
Mooi bly.
LE
another roadside attraction
die motor was ‘n wit almera
ses jaar oud
met honderd en sewe
duisend kilo’s op
bande effe afgeloop
(veral regs agter)
en ‘n duik in die deur.
voor het die ma gesit
die pa agter die wiel
boetie agter ma
en die babasussie
in komberse toe
die boetie het met
‘n balletjie gespeel
en probeer om die headrest
voor hom raak te gooi
elke paar sekondes
‘n sagte plof
ma was besig te brei
penne klikklik terwyl sy
die speedometer uit die hoek 132 km/h
van die oog dophou,
die grysbroek-pa het met ‘n toon
sy been wat jeuk probeer krap
baba van die dreun
aan die slaap gesus
wange te warm rooi
een van boetie se gooie
het die balletjie
by ma se bril verby laat trek
teen die truspieel vas
af tot in pa se skoot
sy oe op sy bene
neergeslaan
die hande gewar
die vingers verstyf
die lorrie vandeventer vervoer
ingelyf
© Gilbert Gibson (Uit: oogensiklopedie, 2009: Tafelberg)
Great Gilbert!!
Hoe gaan dit?
Veels geluk! Welverdiend!
Baie geluk Gilbert! Vrystaaaaaaaaat!
Baie geluk aan Gilbert Gibson, met die bekroning. Ek hoop dat hierdie sonderlinge digterskap nog baie sal bereik.